De emoties en gevoelens die je uit in je relatie kunnen een grote trigger zijn voor je partner. Ook de emoties en gevoelens die je juist niet uit in je relatie kunnen de werkelijke verbinding tussen jou en je partner in de weg zitten. Wat is het verschil tussen emoties en gevoelens uiten in je relatie? Hoe kun je het beste je gevoelens uiten in je relatie? Hoe ga je om met emoties van jezelf en van je partner?
In dit blog gaan we vooral kijken naar de emoties die als negatief worden beschouwd: boosheid, verdriet, angst en frustratie. De emoties zijn vaak niet het probleem in de communicatie, maar het onvermogen er mee om te gaan wel. We delen aan het einde wat praktische tips hoe je emoties en gevoelens kunt uiten in je relatie.
Wil je liever luisteren dan lezen? Luister dan de podcast versie:
Verschil emoties en gevoelens
Gevoelens: Een waarneming/beleving op basis van gevoel. zoals:
- ‘’Ik voel me niet begrepen’’
- ‘’Ik voel me gewaardeerd’’
- ‘’Ik voel me aan de kant gezet’’
Emoties zijn de uitingsvorm of voelbare energie afkomstig van gevoelens. Ook wel aangeduid als gemoedstoestand.
Hier zijn de 4 basis emoties:
- Blij
- Bang
- Boos
- Bedroefd
Jong geleerd, oud gedaan
In onze maatschappij komt het niet veel voor dat we (vanaf jongs af aan) leren omgaan met emoties of gevoelens uiten. Laat staan om gevoelens te uiten in je relatie. Kijk rond je heen en zie hoeveel mensen hun boosheid verbergen, tranen wegvegen en gevoelens inslikken. Vroeger zijn je ouders, school, sociale contacten, collega’s jouw voorbeeld geweest. Wat heb je van hen geleerd over emoties? Hoe reageerde je omgeving wanneer je je gevoelens uitte? Werd je omarmd of afgestoten? Hoe heb je geleerd je grenzen aan te geven? Het is een onderzoek waard om te kijken hoe jouw jeugd is geweest omtrent het uiten van gevoelens en emoties. Goed kans dat er veel ervaringen en patronen van toen je nu nog steeds beïnvloeden. Leren omgaan met emoties en gevoelens (uiten, verwerken, verantwoording pakken, loslaten) gebeurt zelden. Als je dit zou beheersen, zou je geen moeite hebben om je emoties en gevoelens te uiten in je relatie.
Waarom triggeren emoties in de relatie?
Emoties kunnen je erg hard triggeren. Dikke paniek, woede-aanvallen en huilbuien van je partner kunnen allemaal iets anders uitlokken. De boosheid van je partner doet je misschien wel denken aan de boosheid van je vader vroeger. Of het verdriet herken je van je krijsende jonge zusje. Misschien wordt je zelf ineens heel boos wanneer je partner zegt dat hij/zij zich niet gezien voelt door jou. Vaak reageer je zoals vroeger of vanuit een overlevingsmechanisme. Soms kun je er wel heel goed mee omgaan: je eigen emoties en gevoelens uiten of er volledig voor je partner zijn. Soms zijn de poppen aan het dansen.
Hoe kun je omgaan met emoties?
Zowel jij als je partner hebben emotionele veiligheid nodig om emoties en gevoelens te kunnen uiten. Wat is het nut van een emotie? Het laat je zien dat er een deel in jou nog niet gezien, gehoord of verwerkt is. Emoties kunnen niet worden weggestopt, omdat ze nooit verwerkt worden. Emoties slaan op in je lichaam en brengen nieuwe problemen met zich mee. Voel je je veilig om emoties te uiten? Kun je troost vinden bij jezelf of je partner? Dan wordt de emotie losgelaten. Het is dus de kunst om diegene met de emotie te omarmen en steun te geven in de storm. Soms betekent dat letterlijk omarmen door te knuffelen, soms betekent het dat je de ander met rust laat en dienstbaar blijft in wat de ander nodig heeft. Alles wat een gevoel van emotionele veiligheid geeft voor de ander.
Jouw emoties
Heb je moeite om jouw emoties of gevoelens te uiten in je relatie? Hier zijn 6 tips:
- Schrijf je emoties en gevoelens op. Lees ze hardop voor wanneer je alleen bent. Door dit te oefenen, maak je het laagdrempelig om je gevoelens in je relatie te uiten
- Maak het onpersoonlijk. Het is belangrijk om in te zien dat emoties en gevoelens onpersoonlijk zijn. Je projecteert ze misschien op je partner of op anderen, maar eigenlijk zijn het gewoon emoties die jij ervaart. Door een trigger van buitenaf geef je al snel iets of iemand anders de schuld van je gevoelens en emoties. Wanneer je verantwoordelijkheid pakt dat jij nu boos of verdrietig bent, dan haal je de lading voor je partner er van af. Je partner is hierdoor beter in staat om jou te helpen. Emoties en gevoelens uiten in je relatie wordt daardoor een stuk makkelijker, omdat er geen verwijten in zitten.
- Creëer afstand tussen jou en de emotie/gevoelens. ”Ik ben boos of ik voel me boos’’. Je emoties en gevoelens verliezen hun kracht wanneer je jezelf er niet meer mee identificeert. Het is makkelijker om te ‘observeren’ wat er gebeurd in plaats van dat je opgeslokt wordt door de schaamte, schuld, boosheid of verdriet.
- Loslaten. Als mens of partner willen we veel controleren: Ons imago, status, onze rol, de manier van uiten, gevoelens, emoties etc. Door los te laten wie je bent, wat je doet en wat je partner van je denkt kun je wellicht veel makkelijker emoties en gevoelens uiten in je relatie. Je laat los wie je denkt te moeten zijn en vertrouwt gewoon je gevoelens.
- Behoeftes uitspreken. Zijn er bepaalde voorwaarden die het gemakkelijker maken om je emoties of gevoelens te uiten in je relatie? Spreek je behoeftes uit en vraag je partner om hulp. Hij/ zij kan rekening houden met de wensen die je hebt.
- Geef je grenzen aan als je die worden overschreden. Misschien neemt je partner je niet serieus of luistert niet wanneer je je gevoelens uit in je relatie. Duidelijk communiceren waar je grenzen liggen en direct je behoeftes uitspreken kan voorkomen dat gesprekken uit de hand lopen. ‘’Het lijkt erop dat je me niet serieus neemt, dat vind ik niet fijn. Kun je me alsjeblieft serieus nemen en naar me luisteren?”
Emoties van je partner
Heb je moetie met de emoties of gevoelens die je partner uit in je relatie? Hier zijn 6 concrete stappen voor wanneer je partner met een bak emoties of gevoelens naar je toekomt.
Stap 1: Zie het als een poppenkast, het lijkt persoonlijk maar het is een onpersoonlijk proces wat de diepste demonen in ons omhoog kan halen. Als je partner in de storm van emoties verwijten naar je maakt, je onveilig laat voelen of je keihard triggert, adem dan rustig, kijk er doorheen en blijf kalm.
Stap 2: Laat niet zien dat je het ziet als een poppenkast, maar neem de gevoelens en emoties van je partner serieus.
Stap 3: Luister, duw niet terug, sluit je niet af, blijf aanwezig en incasseer.
Stap 4: Er komt een moment dat je partner breekt en dat de kwetsbaarheid naar boven komt. Dat is het moment om er volledig voor haar/ hem te zijn. Omarm, houdt vast en laat gaan.
Stap 5: Zorg dat je na afloop zelf kunt ontladen. Neem je eigen ruimte, schreeuw even je eigen emoties eruit. Laat de triggers los. Zoek beweging op. Adem een paar keer diep. Whatever er voor zorgt dat je kunt ontladen en terug komt naar je eigen rust.
Stap 6: Deze stap is optioneel. Wanneer jullie beide rustig zijn kunnen jullie samen over dat moment hebben. Stel vragen: wat gebeurde er nou? Wat vond je fijn? Wat vond je minder fijn? Dit is een mooi evaluatie moment waar jullie beide nieuwe inzichten van kunnen krijgen. Let wel op dat jullie beide getriggerd kunnen worden in zo’n gesprek. Dat is niet de bedoeling. Focus op verbinding en dat je van elkaar kunt leren.
Conclusie: Gevoelens en emoties uiten in relatie
Je kunt het beste gevoelens en emoties uiten in je relatie wanneer je je emotioneel veilig voelt. Vindt je het nog verdomd lastig om je gevoelens volledig te uiten in je relatie? Zet dan kleine stapjes en neem de tips mee naar het dagelijks leven. Mocht je hier extra begeleiding in willen, dan bieden wij een uitweg. Met persoonlijke begeleiding kunnen we jou helpen om gevoelens en emoties uiten makkelijker te maken. Heb geduld in het proces. Afhankelijk van je omstandigheden kan het uiten van je emoties en gevoelens in je relatie een behoorlijk ding zijn. Ook hier geldt: oefening baart kunst.