Bindingsangst: als intimiteit je grootste trigger is

Heb je weleens het idee gehad dat je partner meer van jou wilde dan jij van je partner? Jij hebt iets meer tijd en ruimte nodig, maar voor je partner is het niet genoeg. Je hebt de ander lief, maar wanneer de ander te veel naar je toe beweegt, neem je liever afstand. Want dat voelt vertrouwd en veilig. Afstand geeft je even wat ruimte. Ruimte om te ademen, om bij te komen en je eigen ding te doen. Op jouw tijd kom jij wel terug bij de ander, maar als die tijd opnieuw opgeëist wordt door de ander, voel je je geforceerd en benauwd. Dit gevoel komt steeds opnieuw naar boven als je bindingsangst hebt. Eigenlijk wil de ander intiem met je zijn, maar je wordt steeds getriggerd door diezelfde intimiteit. Ligt dat aan je partner? Misschien wel, maar niet aan je partnerkeuze. Bijna iedere relatie heeft te maken met een dynamiek van aantrekken en afstoten. De ene trekt aan (vraagt aandacht) en de ander stoot af (neemt afstand). Het gaat om gedrag waar jullie beiden invloed op hebben. In dit blog kom je er achter hoe iemand met bindingsangst intimiteit ervaart. Maar voordat we daar dieper op ingaan, moeten we eerst ‘intimiteit’ als begrip uitpluizen.

Wat is intimiteit?

Aandachtig luisteren, een complimentje, fysieke aanraking, iets doen voor de ander, een leuke activiteit of een liefdevol cadeautje zijn allemaal vormen hoe we intimiteit met elkaar kunnen ervaren. Intimiteit gaat niet alleen over wat je doet, maar vooral over hoe verbonden je je voelt met de ander.

Echte intimiteit vraagt om kwetsbaarheid. Om je hart open te stellen, zonder te weten hoe de ander reageert. Om iets van jezelf te laten zien dat je ook zou kunnen beschermen. Intimiteit ontstaat niet uit perfectie, maar uit echtheid. Uit het durven delen van wat er écht in je leeft — je verlangens, angsten, onzekerheden en dromen.

Veel mensen verwarren intimiteit met seksualiteit. Maar seksualiteit is slechts één vorm van intimiteit. De diepere verbinding zit in de momenten waarin je jezelf laat zien, en de ander je blijft zien — juist daar waar je het spannend vindt.

Het verschil tussen intimiteit en seksualiteit

Ja, dit kun je op heel veel verschillende manieren uitleggen, maar wij leggen het op een manier uit, die onderbouwend is aan dit onderwerp.

Seksualiteit is slechts een gedeelte van intimiteit. Intimiteit is de mate hoe verbonden we ons voelen met de ander. Seksualiteit is de aantrekkingskracht binnen die verbinding. Als je zegt: ‘’ik ben aangetrokken tot je’’ dan heb je het over je partner of potentiële partner. Niet over je hond of je kind. Maar met je hond, je kind of anderen kunnen we wel intiem verbonden zijn. Seksualiteit gaat dus puur over aantrekkingskracht en als het goed is zijn we alleen seksueel verbonden met onze partner. Althans, dat is hoe het bedoeld is en hoe een relatie het beste werkt (dat geloven wij). En die seksuele aantrekkingskracht is precies wat jullie met elkaar op een diepe intieme laag met elkaar verbind, zoals je met niemand anders verbonden bent.

Wat betekent een intieme relatie?

Een intieme relatie is vooral waarin beide partners zich geliefd, gesteund en aangetrokken voelen. Dit gevoel wordt bij iedereen verschillend bereikt. Als je de vijf talen van de liefde kent, weet je hoe je op verschillende manieren liefde kunt communiceren. Iedereen ervaart intimiteit anders en zal zich op een andere manier intiem verbonden voelen met hun partner dan iemand anders.

De 3 vormen van intimiteit

Je kunt intimiteit ervaren in drie verschillende vormen: sociaal-emotioneel fysiek en mentaal.

• Sociaal-emotionele intimiteit: dit gaat over de gevoelens die je voor de ander hebt en die je met de ander deelt.
• Fysieke intimiteit: is vooral jullie lichamelijke verbondenheid. Als je kijkt naar de ander gebeurd er iets van binnen. Het gaat ook over seksueel verbinden met elkaar.
• Mentale intimiteit: gaat over het uitwisselen van je gedachten en meningen met elkaar. Ook wel rationele verbondenheid. Zonder oordeel.

Voorbeelden van intimiteit

Intimiteit is dus vooral iets wat je ervaart, maar dit komt wel tot uiting in gedrag. Hier zijn even wat voorbeelden van intimiteit:

• Elkaar laten uitpraten en naar elkaar luisteren
• Samen leuke dingen doen
• Sorry zeggen als je de ander kwetst
• De juiste vragen stellen in een gesprek
• Elkaar aanvoelen (dingen zeggen of doen die de ander precies nodig heeft)
• Oogcontact
• Elkaar masseren
• Complimentjes geven
• Begrip tonen
• Een knuffel, een kus of andere fysieke aanraking
• Vertellen hoeveel je van de ander houdt
• Liefdevolle daden en gebaren
• Elkaars emoties en gevoelens respecteren
• Seks

Oké, genoeg uitgelegd over intimiteit. Nu bouwen we een bruggetje naar bindingsangst.

Waarom intimiteit iemand met bindingsangst triggert

Intimiteit is essentieel in een relatie. Zonder die diepte blijf je vooral samen leven — als huisgenoten, of als broer en zus. Maar voor iemand met bindingsangst is intimiteit een risicogebied. Elke vorm van nabijheid roept niet alleen verlangen op, maar ook angst. Want hoe dichter je bij iemand komt, hoe groter de kans op afwijzing.

Wie bindingsangst heeft, voelt die angst vaak niet direct als angst. In plaats daarvan ontstaat er twijfel of zelfs afkeer richting de partner. Alsof de liefde ineens minder klopt. Alsof de ander te dichtbij komt, te veel vraagt of te emotioneel is. Die afstand is geen onwil, maar een beschermingsstrategie, een overlevingsmechanisme dat voorkomt dat iemand opnieuw gekwetst wordt.

Na momenten van intimiteit ontstaat daardoor vaak verwarring. Terwijl de één zich verbonden voelt, ervaart de ander juist onrust. Twijfel steekt de kop op: “Wil ik dit wel?”, “Is dit de juiste relatie?”, “Voel ik het nog wel?” — gedachten die niet voortkomen uit waarheid, maar uit angst.

De oorsprong ligt meestal in oude ervaringen van afwijzing of verlies. Soms in eerdere relaties, maar vaak nog dieper — in de band met een ouder of verzorger. Daar waar liefde niet altijd veilig was. Toen nabijheid pijnlijk werd, leerde je onbewust dat afstand veiliger is dan verbinden.

Mensen met ‘muurtjes’ zijn dus niet afstandelijk uit onverschilligheid, maar omdat hun systeem hen probeert te beschermen. Hun overlevingsmechanisme zegt: hoe meer intimiteit, hoe groter de kans op afwijzing. En dus nemen ze afstand — niet omdat ze niet geven om de ander, maar omdat het te spannend wordt om écht dichtbij te blijven.

Toch is het juist die twijfel, die afstand en dat weglopen, wat de verbinding steeds verder onder druk zet. De ander voelt zich afgewezen, terwijl de persoon met bindingsangst eigenlijk gewoon probeert te overleven.

Wat gebeurt er met bindingsangst in de slaapkamer?

Hier moet naar boven komen dat iemand met bindingsangst niet per se vrees heeft voor seks. Het is vaak zo dat iemand met bindingsangst juist heel intiem kan zijn. Dit komt omdat er ook een sterke behoefte is aan intimiteit en verbinding, maar de terugtrek beweging volgt hierna wel. En die voelt meestal kil en koud voor de partner. Het kan wel kloppen dat iemand met bindingsangst ook afstand houdt van intimiteit op de slaapkamer, maar meestal speelt er dan meer dan alleen bindingsangst. Intense twijfel, verliefd op iemand anders, pornogebruik of vreemdgaan (allemaal gevolgen van bindingsangst) kunnen ervoor zorgen dat iemand met bindingsangst intimiteit op de slaapkamer tegenhoudt. Is dit in jullie relatie het geval? Dan wil je hier geen gras over laten groeien. Hierover praten en gevoelens delen met een luisterend oor is belangrijk om de relatie goed te herstellen. Dit heeft soms maanden, soms jaren nodig. Maar wat je ervoor terug krijgt is goud, kan ik je uit ervaring vertellen.

Bindingsangst: Hoe kan ik intimiteit meer toelaten?

Wanneer je merkt dat je partner intiem met je wil zijn, of wanneer jullie net een moment van nabijheid hebben gehad, let dan op wat er in jou gebeurt. Dáár liggen je triggers. Misschien voel je onrust, twijfel of de neiging om afstand te nemen. Dat is bindingsangst die zich laat zien.

De eerste stap is je gedrag herkennen. Wanneer neem jij afstand? Wanneer sluit je je af? En wat gebeurt er vlak daarvoor? Die bewustwording maakt de automatische patronen zichtbaar.

De volgende stap is dat je tegen je gevoel in gaat. Ja, echt. Tegen je gevoel in.
Want je gevoel zegt waarschijnlijk: “Ga weg, dit voelt niet goed, ik heb ruimte nodig.” Maar dat gevoel is vaak gebaseerd op angst, niet op waarheid. Als je een veilige hechting hebt gehad, zou intimiteit namelijk geen benauwdheid oproepen, maar juist rust en verbinding.

Dat betekent niet dat je jezelf moet forceren. Je mag best wat eigen ruimte nemen als het even te veel wordt — maar neem niet te veel. Dus als je normaal gesproken zou weglopen of je terugtrekken, probeer dan nu in dezelfde ruimte te blijven. Doe je eigen ding, maar blijf in nabijheid. Verklein de afstand stap voor stap, zodat je systeem leert dat nabijheid niet onveilig is.

Daarnaast is het belangrijk om je behoeften en gevoelens uit te spreken. Mensen met bindingsangst vermijden vaak precies dat: gesprekken, gevoelens, gedachten — alles wat kwetsbaar maakt. Maar juist dat delen creëert verbinding.
Zeg bijvoorbeeld:

“Het komt even te dichtbij, ik heb wat ruimte nodig, maar ik blijf hier wel.”

Op dat moment kies je niet voor vluchten, maar voor blijven. Je erkent je gevoel, maar laat je gedrag er niet langer door leiden. Dat is de weg naar groei.

In het kort:

1. Herken bindingsangst: let op je triggers en je gedrag
2. Spreek je behoeften en gevoelens uit
3. Ga tegen je gevoel in: verklein de afstand
   

Het lijkt tegenstrijdig: je gevoel uitspreken en er tegelijk niet naar handelen. Maar dat is precies de balans die heling brengt. Je gevoelens zijn er — die kun je niet zomaar veranderen. Maar je gedrag wél.
Door te zeggen:

“Ik voel me benauwd en heb de neiging om afstand te nemen, maar ik probeer hier te blijven en oké te zijn met dat gevoel,”

neem je verantwoordelijkheid voor wat er in jou gebeurt. Je partner begrijpt beter wat er speelt, en jullie werken samen aan verbinding — in plaats van te blijven hangen in aantrekken en afstoten.

Hoe kan ik mijn partner met bindingsangst helpen op het gebied van intimiteit?

Probeer zo min mogelijk te forceren, te eisen en te manipuleren. Aandacht, tijd, liefde, toewijding en intimiteit zijn allemaal mooie vruchten van de relatie die je kunt geven en ontvangen. Maar zodra je daar druk op uitoefent, omdat je er zelf zo naar verlangt, krijg je nooit hetgeen wat je werkelijk wil hebben: oprechte liefde.

Iemand met bindingsangst gaat volledig in de ankers wanneer je er de hele tijd bovenop zit. Het is noodzakelijk om je partner te leren ‘lezen’. Hoe ontvangt je partner liefde? Wat zijn de behoeften en verlangens van je partner? Probeer dit in kaart te krijgen en probeer ruimte en rust te geven in zijn of haar keuzes. Hier mag je natuurlijk zelf ook liefdevolle grenzen in aangeven, maar niet door controle uit te oefenen. Als je merkt dat je partner je continu ontwijkt, hoef je daar niet de hele tijd op te wachten. Je kunt een liefdevolle grens aangeven door te zeggen wat dit met jou doet en wat jouw reactie daarop is. Je eigen behoeften kenbaar maken, zonder dat je verdraait tot een verwachting, is een hele opgave. Maar de keuzes van je partner loslaten is wel essentieel. Jij bent vaak iemand die heel gefocust is op je partner, maar hier wil je een switch in maken. Je wil iets meer focussen op jezelf en je partner daarin betrekken. In plaats van andersom. Je kunt je partner met bindingsangst wel laten weten wat er in jou leeft op het gebied van intimiteit (want dit komt hoe dan ook wel boven water), maar dus zonder verwachting. Wanneer je dit consistent doet, kan je partner jou steeds beter begrijpen en zijn of haar gedrag inzien.

1. Herken je gedrag en pijn: let op wanneer je forceert, eist of manipuleert.
2. Probeer je partner te ‘lezen’: achterhaal wat je partner nodig heeft en speel daarop in. Geef rust en ruimte
3. Bespreek je behoeften en verlangens: zonder verwachtingen.

Hoe overwin je bindingsangst en verlatingsangst?

Voor bindingsangst: wijd jezelf toe aan je partner.
Voor verlatingsangst: laat je partner meer los (met gezonde grenzen).
Hoe doe je dit? In onze twee trainingen gaan we hier uitgebreid op in. We laten zien wat de grootste valkuilen zijn van verlatingsangst en bindingsangst. Je gaat leren hoe je uit angst reageert en wat je kunt doen om jullie liefde en relatie te herstellen. Wanneer jullie loskomen van de dynamiek van bindingsangst en verlatingsangst hebben jullie beiden een intieme relatie die veel stabieler is.
Voor bindingsangst de online training: Help! Ik twijfel
Voor verlatingsangst de online training: Help! Mijn partner twijfelt