Verlatingsangst: herken de symptomen

Als je bang bent dat je partner de relatie verbreekt of als je continu opzoek bent naar bevestiging van je partner, is de kans groot dat je last hebt van verlatingsangst.

Verlatingsangst symptomen:

• Je hebt angst om afgewezen te worden door je partner.
• Je vindt het lastig om je partner te vertrouwen.
• Je voelt je onzeker of je partner bij je blijft of de relatie beëindigt.
• Je bent bang dat je partner een ‘leuker’ iemand ontmoet.
• Je hebt behoefte aan bevestiging en geruststelling van je partner.
• Je houdt controle over gedrag van je partner en gezamenlijke beslissingen.
• Je beschuldigd je partner van ontrouw. 
• Je bent bang om te veel ruimte in te nemen.
• Je past je aan naar de behoefte van je partner.
• Je ervaart een gevoel van eenzaamheid, als je partner niet beschikbaar is.
• Je word onrustig als je partner niet reageert via Whatsapp.

Deze angst kan een grote invloed hebben op je leven en je relatie. In dit blog gaan we inzoomen op de symptomen van verlatingsangst en geven we praktische tips hoe je hier beter mee om kunt gaan.

Je hebt angst om afgewezen of verlaten te worden door je partner

Een van de grootste uitdagingen die je kunt ervaren met verlatingsangst, is de angst om afgewezen of verlaten te worden door je partner. Deze angst kan ertoe leiden dat je je onzeker voelt over de toekomst van je relatie en dat je acties onderneemt die ervoor zorgen dat je partner bij je blijft.

Misschien twijfelt je partner over jullie relatie of heeft je partner in het verleden de relatie verbroken. Het zijn triggers die jou angst activeren. Iedere keer wanneer je partner vertelt dat hij/zij twijfelt over jullie toekomst bevliegt de verlatingsangst je. Het is vervelend en pijnlijk om iedere keer geconfronteerd te worden met de angst om afgewezen of verlaten te worden door je partner. De training: ‘Help! Mijn partner twijfelt’ hebben we ontwikkeld om de relatietwijfels te verbreken en verlatingsangst te verhelpen. Het is aan te raden om hiermee aan de slag te gaan als je verlatingsangst hebt.

Je vindt het lastig om je partner te vertrouwen.

Wanneer je last hebt van verlatingsangst, kan het vertrouwen in je partner flink op de proef worden gesteld, vooral als er in het verleden dingen zijn gebeurd die dit vertrouwen hebben geschaad. Misschien is je partner ooit vreemdgegaan, twijfelt je partner of heeft hij/zij afspraken niet nagekomen. Die ervaringen kunnen ervoor zorgen dat je constant teruggrijpt naar het verleden, waardoor je moeite hebt om je partner opnieuw te vertrouwen.

In plaats van de relatie in het hier en nu te beleven, blijf je gefocust op wat er eerder misging. Je zoekt onbewust naar signalen die bevestigen dat je partner niet te vertrouwen is. Dit kan leiden tot wantrouwen en controle, waardoor je partner geen ruimte krijgt om zichzelf te laten zien en bewijzen aan jou.

Deze constante zoektocht naar wat er fout kan gaan, maakt het lastig om een gezonde verbinding te hebben. Je relatie wordt gedomineerd door angst en onzekerheid, in plaats van vertrouwen en openheid. Hierdoor kan de afstand tussen jullie juist groter worden, terwijl je eigenlijk verlangt naar nabijheid en veiligheid. 

Je bent bang dat je partner een ‘leuker’ iemand ontmoet.

Een veelvoorkomend symptoom van verlatingsangst is de angst dat je partner iemand tegenkomt die leuker, interessanter of beter is dan jij. Deze angst kan diepgeworteld zijn in onzekerheid en een laag zelfbeeld. Je bent bang dat je niet genoeg bent, en dat er altijd iemand anders is die aantrekkelijker, slimmer of spannender lijkt. Dit gevoel kan ervoor zorgen dat je jezelf constant vergelijkt met anderen, wat je eigenwaarde ondermijnt.

Je begint misschien te twijfelen aan je plek in de relatie, ook al geeft je partner geen directe aanleiding om dat te doen. Je bent continu op zoek naar tekenen dat je partner interesse heeft in iemand anders: of het nu een collega is, iemand die hij/zij online heeft ontmoet, of zelfs gewoon iemand die voorbijloopt op straat. Hierdoor raak je geobsedeerd door de gedachte dat je plaats in hun leven onzeker is, alsof je op elk moment vervangen kunt worden.

Deze angst kan ervoor zorgen dat je extra bevestiging zoekt of controle wilt uitoefenen in de relatie. Je vraagt bijvoorbeeld constant om geruststelling of wordt jaloers als je partner aandacht schenkt aan anderen. Dit gedrag kan echter averechts werken en de relatie onder druk zetten, terwijl het juist voortkomt uit een verlangen naar verbinding.

Je partner kan zich benauwd voelen door de constante druk om je gerust te stellen en kan zich uiteindelijk afwenden. Dus vraag jezelf af: hoe kan ik mijn onzekerheid oplossen zonder mijn partner te overbelasten? Hoe kan ik meer vertrouwen in mezelf krijgen?

Je hebt behoefte aan bevestiging en geruststelling van je partner

Wanneer je verlatingsangst ervaart, kan de constante behoefte aan bevestiging en geruststelling een grote rol spelen in je relatie. Je wilt van je partner horen dat alles goed is, dat hij/zij om je geeft en dat je niet verlaten zult worden. Dit kan zich uiten in herhaaldelijke vragen zoals: “Houd je echt van me?” of “Vind je me nog wel aantrekkelijk?”. Ook al weet je ergens diep van binnen dat je partner van je houdt, het lijkt nooit genoeg om die innerlijke onzekerheid volledig weg te nemen.

Ik (Lotte) zie het keer op keer terug bij koppels: die constante zoektocht naar geruststelling kan op lange termijn vermoeiend worden voor beide partijen. Het is belangrijk om te beseffen dat die behoefte vaak voortkomt uit innerlijke onzekerheden en onverwerkte angsten. Deze angsten gaan vaak meer over jezelf dan over je partner. Terwijl dit in de praktijk vaak helemaal niet zo voelt. Dat is de paradox. Wanneer deze patronen doorbroken kunnen worden, ontstaat er meer ruimte voor vertrouwen en een gezonde relatie.

Je houdt controle over gedrag van je partner en gezamenlijke beslissingen

Als je voortdurend bang bent om je partner te verliezen, kan het zijn dat je de neiging hebt om controle te houden over zijn gedrag en beslissingen. Dit kan zich uiten in dingen als regelmatig checken waar je partner is of wat je partner aan het doen is, het stellen van veel vragen over zijn plannen, of het proberen om je partner te beïnvloeden in zijn keuzes. Deze angst kan zo intens zijn dat het je dagelijks leven beheerst en je in staat stelt om geen vertrouwen te hebben in je partner of je relatie. Het kan ook leiden tot conflicten in je relatie, omdat je partner zich wellicht gecontroleerd of verstrikt voelt.

Door de controle vast te houden, probeer je de relatie veilig te stellen, maar in werkelijkheid creëer je hiermee juist afstand. Maar aan de andere kant roept het loslaten van de controle direct angsten in je op. Het lijkt een eindeloze loop waar je niet uit lijkt te komen. Toch begeleid ik regelmatig koppels die een einde kunnen maken aan deze dynamiek. Het vraagt een o.a. veiligheid en begrip vanuit beide kanten, zodat je kunt bouwen aan een gezonde en liefdevolle relatie.

Je beschuldigd je partner van ontrouw

Wanneer je worstelt met verlatingsangst, kun je gemakkelijk verzeild raken in wrok over eerdere gebeurtenissen in de relatie. Dit kan leiden tot ongegronde beschuldigingen van ontrouw, zelfs als je partner zich oprecht inzet voor jullie relatie. Als er in het verleden sprake is geweest van ontrouw of andere vertrouwensbreuken, kunnen deze ervaringen je geest blijven bezetten. Je blijft hangen in die pijn, wat het moeilijk maakt om het verleden los te laten.

Uit angst dat de geschiedenis zich herhaalt kunnen zelfs onschuldige situaties in je hoofd worden verdraaid. Het voortdurende verwijzen naar eerdere fouten of het vragen om verantwoording kan de communicatie verstoren en ervoor zorgen dat je partner zich niet vrij voelt om open en eerlijk te zijn. In plaats van de kans te krijgen om zich te bewijzen, voelt je partner zich misschien meer als een verdachte dan als een geliefde. En hierdoor zul jij opnieuw je partner blijven wantrouwen.

Door te focussen op het heden en je partner de kans te geven om te groeien en te veranderen, kun je het vertrouwen stap voor stap herstellen. Je hebt daden nodig om opnieuw je vertrouwen te kunnen opbouwen. Dus focus je vooral op de nieuwe daden van je partner dan op zijn/haar woorden. En leer op je eigen tempo het verleden los te laten en je partner te vergeven.

Je bent bang om te veel ruimte in te nemen

Een veelvoorkomend symptoom van verlatingsangst is de angst om te veel ruimte in te nemen in de relatie. Je bent bang dat als je jezelf volledig laat zien en jouw behoeften en wensen uitspreekt, je partner jou misschien niet leuk genoeg zal vinden en je daardoor afgewezen wordt. Deze angst kan leiden tot een gevoel van inperking, waardoor je jezelf kleiner maakt en niet het volledige potentieel van je identiteit laat zien.

In een poging om de liefde van je partner veilig te stellen, begin je je aan te passen of jezelf te verbergen. Je vermijdt het uiten van je ware gevoelens of het nemen van initiatieven, omdat je bang bent dat je partner zich overweldigd voelt of dat je te veel vraagt. Maar tegelijkertijd ontstaat er een innerlijke strijd: door jezelf niet volledig te zijn, geef je je partner ook niet de kans om voor jou te kiezen. Je laat niet zien wie je werkelijk bent, wat het moeilijk maakt voor je partner om een authentieke connectie met jou aan te gaan.

Het is essentieel om te begrijpen dat het innemen van ruimte in de relatie niet betekent dat je egoïstisch bent of dat je de ander tekortdoet. Sterker nog, het tonen van je ware zelf is een manier om de liefde en intimiteit te verdiepen. Door jezelf te uiten en je behoeften te delen, geef je je partner de kans om jou beter te begrijpen en om samen te groeien. Het leren om ruimte in te nemen, kan leiden tot een gezondere, evenwichtigere relatie waarin beide partners zich gezien en gehoord voelen.

Je past je aan naar de behoefte van je partner

Het kan een vanzelfsprekende reactie zijn om je aan te passen aan de behoeften van je partner, wanneer je kampt met verlatingsangst. Je gaat misschien zover dat je jezelf verliest in een poging om aan de verwachtingen van je partner te voldoen. Deze aanpassing komt voort uit de angst dat als je niet doet wat je partner wil, je hen zou kunnen verliezen. Hierdoor zet je vaak je eigen wensen en behoeften opzij, met de gedachte dat dit de relatie zal versterken.

Je herkent het misschien: je zegt voortdurend ja tegen verzoeken, zelfs als je dat eigenlijk niet wilt. Je past je aan in sociale situaties en vermijdt het om je eigen voorkeuren te delen, uit angst voor conflicten. Deze constante aanpassing put je uit en leidt tot frustratie, omdat je jezelf niet kunt zijn en steeds meer druk ervaart om te voldoen aan de wensen van je partner.

Je kunt in een vicieuze cirkel terechtkomen: hoe meer je je aanpast, hoe minder ruimte er is voor je eigen behoeften. Je partner kan het gevoel krijgen dat alles goed is, terwijl jij diep van binnen worstelt met je identiteit en verlangen naar verbinding.

Door alleen maar te voldoen aan de behoeften van je partner, mis je de kans op oprechte intimiteit. Je moet je eigen wensen en grenzen durven delen. Alleen dan kun je samen bouwen aan een relatie waarin beide partners zich gezien, gehoord en gewaardeerd voelen. Het is tijd om de ruimte te nemen die je verdient en een authentieke verbinding aan te gaan.

Je ervaart een gevoel van eenzaamheid, als je partner niet beschikbaar is.

De angst om verlaten te worden kan zo overweldigend zijn dat je je voortdurend op een afstand voelt staan, zelfs wanneer je samen bent. Maar zodra je partner uit het oog is en niet beschikbaar lijkt, overvalt het gevoel van eenzaamheid je nog meer.

Wanneer je partner er niet is, kan de leegte die je voelt als een zware last op je schouders drukken. Dit gemis kan zich uiten in een knagend gevoel van verdriet of zelfs wanhoop. Je kunt je alleen, vergeten of zelfs afgewezen voelen, en die gevoelens worden alleen maar versterkt door de angst dat je partner mogelijk verder van je af zal komen. Deze angst kan leiden tot gedachten als: “Waarom is hij of zij er niet voor mij?” of “Wat als ze iemand anders leuker vinden?”

Dit kan je ook aanzetten tot het zoeken naar manieren om die eenzaamheid te verlichten. Maar wat doe jij om deze afstand te overbruggen en echt verbonden te zijn met je partner? Probeer je hen te bereiken via berichten, of heb je de neiging om jezelf af te leiden met andere activiteiten?

Het is belangrijk om deze vragen voor jezelf te beantwoorden en inzicht te krijgen in wat er echt speelt. Zoek je naar bevestiging of hoop dat je partner weer beschikbaar is? Of ben je in staat om de ruimte te nemen om je eigen gevoelens te verkennen, zelfs als je partner er niet is? Door deze gevoelens te onderzoeken en open te communiceren met je partner, kun je werken aan het opbouwen van een dieper begrip van jezelf en elkaar, en een authentieke verbinding creëren, ongeacht de omstandigheden.

10 kort en krachtige tips voor de verlatingsangst

1. Leer je triggers kennen en leer hoe je hier op een gezonde manier mee om kunt gaan.
2. Ga aan de slag met de training: ‘Help! Mijn partner twijfelt’ en overwin de relatietwijfels
3. Praat met je partner over hoe je je voelt en vraag om hun steun.
4. Relativeer je gedachten. Herinner jezelf eraan dat je angst niet noodzakelijkerwijs betekent dat er iets mis gaat in je relatie.
5. Laat je jaloerse gedachten los. Vertrouw erop dat je partner je niet zal verlaten en dat hun gedrag niet per se iets te maken heeft met jou.
6. Leer om je emoties en gevoelens te delen met je partner. Het is ok om kwetsbaar te zijn en je partner kan je helpen je angst te verminderen.
7. Laat controle over je partner vaker los. Je partner is een volwassen persoon en heeft het recht om hun eigen keuzes te maken.
8. Verminder je gevoel van eenzaamheid door activiteiten of hobby’s te doen die je alleen kunt doen.
9. Probeer meer verbondenheid te voelen met je partner door tijd door te brengen samen en door open en eerlijk te communiceren.
10. Zoek professionele hulp als je je angst niet alleen kunt overwinnen. Een therapeut kan je helpen om vaardigheden te ontwikkelen om je angst te verminderen.
11. Oefen zelfacceptatie en leer jezelf te waarderen, onafhankelijk van je relatie.

Laat je niet leiden door angst

De laatste en misschien wel de belangrijkste tip is: leer om te gaan met de angst om verlaten te worden. Je hoeft het niet op te lossen, het hoeft ook niet weg. Maar je mag meer zachtheid, verlichting en compassie voelen richting je angst. Zodra jij begrijpt waar de verlatingsangst vandaan komt en wat je in situaties kunt doen om de verlatingsangst te verlichten en op te lossen, is de heling onderweg!

Verlaat de angst om verlaten te worden met onze training: ‘Help! Mijn partner twijfelt’